Τι μπορείτε να περιμένετε από την Αρθροπλαστική Γόνατος;
Τα γόνατα είναι οι μεγαλύτερες αρθρώσεις του ανθρώπινου σώματος. Υποστηρίζουν το σωματικό βάρος και λειτουργούν σε στενό συντονισμό με τα ισχία, έτσι ώστε να μπορούμε να βαδίζουμε, να τρέχουμε, να αθλούμαστε, να σηκώνουμε βάρος. Με την πάροδο του χρόνου, πολλοί αρχίζουν να αισθάνονται πόνο στο γόνατο λόγω της οστεοαρθρίτιδας, μιας διαδικασίας φθοράς από την υπέρχρηση και καταπόνηση των αρθρώσεων από πολλές αιτίες, και ξεκινούν να κάνουν φυσικοθεραπεία, να παίρνουν φάρμακα για ανακούφιση, να κάνουν ήπιες παρεμβάσεις, αρθροσκόπηση καθώς και ενέσεις για ανακούφιση από τον πόνο. Αλλά για μερικούς, τα προβλήματα στο γόνατο γίνονται τόσο δύσκολα, που η αντικατάσταση του γόνατος (αρθροπλαστική γόνατος) προσφέρει την καλύτερη ευκαιρία για επιστροφή στην κανονικότητα χωρίς πόνο.
Είναι εύκολο να εκτελεστεί η Αρθροπλαστική Γόνατος;
Η αντικατάσταση του γόνατος περιλαμβάνει την απελευθέρωση συνδέσμων, την τοποθέτηση των εμφυτευμάτων και στη συνέχεια την εξισορρόπηση των μαλακών μορίων. Με τα νέα συστήματα τρισδιάστατα ρομποτικά πλοήγησης, τα πράγματα γίνονται πιο εύκολα, αλλά να τοποθετηθούν με πλήρη ακρίβεια ή να αντιγραφεί η φύση δεν είναι δυνατόν. Οι σύνδεσμοι μπορεί να έχουν καταστραφεί ή ρικνωθεί από την αρθρίτιδα, οπότε πρέπει πραγματικά να βεβαιωθούμε ότι το γόνατο είναι σταθερό και η άρθρωση πρέπει να κάμπτεται και να περιστρέφεται.
Τι γίνεται με τα αποτελέσματα της Αρθροπλαστικής Γόνατος για τους ασθενείς;
Στο γόνατο, οποιαδήποτε τεχνική και αν χρησιμοποιηθεί, με τον καλύτερο χειρουργό, με την καλύτερη τοποθέτηση, χρειάζονται έξι μήνες έως ένα χρόνο για να αναρρώσει ο ασθενής από την ολική χειρουργική επέμβαση και ακόμη και τότε, το γόνατο απλά δεν το αισθάνεται φυσιολογικό. Τελευταία με τα τρισδιάστατα εμφυτεύματα μπορεί να επιτευχθεί αντιγραφή όσο το δυνατόν πιο κοντά στο φυσιολογικό της άρθρωσης.
Γιατί μετά από μία Αρθροπλαστική Γόνατος, απαιτείται μεγαλύτερος χρόνος αποθεραπείας για το γόνατο;
Το γόνατο πρέπει να εξισορροπήσει φορτία πιο μακριά από το κέντρο βάρους αλλά να κάνει και πιο πολύπλοκες κινήσεις. Μια ολική αντικατάσταση γόνατος, αφαιρεί περισσότερο ιστό αλλά και οστό. Ο μετεγχειρητικός πόνος είναι υψηλότερος μετά την αρθροπλαστική γόνατος, αφού τα μαλακά μόρια επηρεάζονται από τη χειρουργική επέμβαση περισσότερο. Άρα, οι ασθενείς με αρθροπλαστική γόνατος πρέπει να αποδεχτούν κάποιους περιορισμούς: το τρέξιμο και το άλμα δεν είναι προτιμητέες καταστάσεις.
Μπορώ να εκτελώ όλες τις κινήσεις όπως πρώτα μετά από Αρθροπλαστική Γόνατος;
Και βέβαια όχι. Η απόλυτα επιτυχημένη αρθροπλαστική γόνατος δεν μπορεί να φέρει την προτέρη φυσιολογική κατάσταση της άρθρωσης. Ένα ποσοστό 70-80% θεωρείται απόλυτα επιτυχημένο έως άριστο.
Υπάρχουν μερικές αντικαταστάσεις γόνατος που αφορούν μόνο τη μία πλευρά του γόνατος;
Ναι, και είναι πιο εύκολο να αναρρώσουν. Είναι η τέλεια επέμβαση για τον 85χρονο που έχει μόνο ένα πρόβλημα στο γόνατό του και ελάχιστη παραμόρφωση. Οι χειρότεροι υποψήφιοι για μερική αντικατάσταση γόνατος είναι τα άτομα που έχουν μεγάλη κινητικότητα δηλαδή οι νέοι. Πολλές φορές συστήνουμε στους νέους να υποβληθούν σε μερική αρθροπλαστική στο γόνατο. Αλλά αναρρώνουν γρήγορα; Νιώθουν φυσιολογικά;
Ναι και μετά καταλήγουν να χαλαρώνουν τη μερική αντικατάστασή τους σε μικρό χρονικό διάστημα. Στις μερικές αρθροπλαστικές που αλλάζουμε το μισό γόνατο, πρέπει να είμαστε προσεκτικοί, και να χειρουργούμε με απόλυτες ενδείξεις και όχι σχετικές, ειδάλλως θα αποτύχει.
Παίζει ρόλο ο αριθμός των χειρουργείων του χειρουργού για ένα καλό αποτέλεσμα;
Το ποσοστό επιπλοκών σε αρθροπλαστική γόνατος, σε έναν χειρουργό με μεγάλο όγκο χειρουργείων, είναι χαμηλότερο. Όταν το κάνουμε ξανά και ξανά, σίγουρα έχουμε δει πολλά. Και αυτό συμβαίνει ακόμη περισσότερο όταν πρόκειται για το νοσοκομείο και το νοσηλευτικό προσωπικό, που είναι εκπαιδευμένο, και τη μετεγχειρητική φροντίδα, που όλα αυτά είναι τόσο κρίσιμα για τα καλά αποτελέσματα.
Η Αρθροπλαστική Γόνατος περιλαμβάνει εκτομή οστού;
Ναι, προσπαθούμε να αφαιρούμε όσο το δυνατό λιγότερο, αλλά ποτέ δεν γίνεται υποχώρηση σε αυτό που πρέπει να αφαιρεθεί.
Παίζει ρόλο η τομή στην Αρθροπλαστική Γόνατος;
Έχει αποδειχθεί πως τόσο πρακτικά στην αρθροπλαστική γόνατος, όσο και ουσιαστικά, δεν παίζει ιδιαίτερο ρόλο. Έναν σοβαρό γιατρό, το τελευταίο που τον απασχολεί είναι η τομή. Όσον αφορά την αισθητική, με την τεχνική της πλαστικής συρραφής, κανένας δεν μου παραπονείται. Στην αποθεραπεία, βέβαια, δεν παίζει κανένα απολύτως ρόλο. Προ δεκαπενταετίας, και εγώ μαζί, είχαμε ξεκινήσει πολύ μικρές τομές, σύμφωνα με τη μόδα, που προέρχεται από που αλλού από την αντίπερα όχθη του Ατλαντικού. Αποδείχθηκε ότι οι πολύ μικρές τομές έχουν μεγαλύτερες επιπλοκές και οδηγούν σε κακή τοποθέτηση των υλικών, αφού δεν υπήρχε αρκετός χώρος για να βλέπουμε συνολικά το χειρουργικό πεδίο. Ακόμη, υπάρχουν αναφορές, όπου γιατροί κατηγορήθηκαν για τις μικρές τομές στο γόνατο, ανάλογα με τη σωματική μάζα του ασθενή. Στην Ευρώπη, βέβαια, δεν ακολουθήθηκε αυτή η πρακτική. Σήμερα, οι τομές γίνονται σύμφωνα με την τεχνική του ιατρού, αλλά δεν δίδεται τόσο μεγάλη σημασία στο μήκος, όσο στην ευχέρεια της διενέργειας του χειρουργείου και πιστέψτε με εμείς ξέρουμε καλύτερα.
Βλέπω ασθενείς που περπατάνε την ίδια ημέρα και βγαίνουν την ίδια ή την επόμενη από το νοσοκομείο μετά από Αρθροπλαστική Γόνατος.
Φυσικά, μπορεί εύκολα να γίνει και το έχω σχεδόν σαν ρουτίνα από δεκαπενταετίας, αλλά σε ασθενείς που μπορούν. Ο κάθε ασθενής είναι μοναδικός. Είναι όπως είπα η τάση για μείωση του κόστους. Το πόσο ασφαλές είναι εξαρτάται από τον ασθενή και την κατάσταση της υγείας του. Πάντως στις ευνοούμενες κοινωνικά χώρες, στις οποίες υπάρχει σεβασμός της προσωπικότητας και όχι πρεμούρα για επίδειξη και ανταγωνισμό, οι ασθενείς παραμένουν μερικές ημέρες στο νοσοκομείο μετά από αρθροπλαστική γόνατος. Σε στήριξη των λεγομένων μου, έρχεται η στατιστική από σοβαρές χώρες που λέει ότι όσο πιο γρήγορα βγαίνεις από το νοσοκομείο, τόσο μεγαλύτερη είναι η πιθανότητα να επανέλθεις λόγω επιπλοκών. Στην αρχή αυτής της πρακτικής οι επαναεισαγωγές ήταν τεράστιο ποσοστό.
Αφού βλέπω ότι περπατάνε αμέσως, γιατί η αποθεραπεία μετά από την Αρθροπλαστική Ισχίου Γόνατος είναι αργή;
Το άμεσο περπάτημα μετά από την Αρθροπλαστική ισχίου και γόνατος είναι απόδειξη της καλά αλλαγμένης άρθρωσης, του καλού χειρουργείου, των καλά εξισορροπημένων μαλακών μορίων, αλλά σε καμία περίπτωση δεν μπορούμε να επέμβουμε δραστικά στη διαδικασία επούλωσης που είναι χαραγμένη βαθιά στο ανθρώπινο DNA και διέπεται από τους κανόνες της φύσης:
- Ένα καλό χειρουργείο για αρθροπλαστική γόνατος με έναν έμπειρο γιατρό, που θα σεβαστεί τους ιστούς, σίγουρα θα έχει γρηγορότερη σχετικά αποθεραπεία, όπως και στις κάτωθι περιπτώσεις.
- Ένας υγιής από έναν διαβητικό.
- Ένας μη καπνιστής από έναν καπνιστή.
- Ένα λίγο κατεστραμμένο γόνατο από ένα περισσότερο κατεστραμμένο.
- Ένα καλύτερο υλικό από ένα όχι τόσο καλό.
- Ένα νεότερου σχεδιασμού από ένα πιο παλιό (ναι υπάρχουν και αυτά).
- Μια καλή εξισορρόπηση και διαχείριση των μαλακών μορίων από μια κακή εξισορρόπηση.
- Ένας γιατρός με μεγαλύτερο ήθος από έναν με στόχο το υλικό κέρδος.
Υπάρχει ένα χρονοδιάγραμμα αποθεραπείας μετά από Αρθροπλαστική Γόνατος;
Δύσκολα μπορεί να προγνωσθεί αυτό, αφού κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός και με τις ιδιαιτερότητες του. Ένας, όμως, μέσος όρος βάσει στατιστικών είναι 2 με δυόμιση μήνες, έως ότου επέλθει πλήρης επούλωση και αντικατασταθεί ο ουλώδης ιστός σε ποιοτικό συνδετικό ιστό με ποιοτικότερο κολλαγόνο. Για το γόνατο στους έξι μήνες φεύγουν το 60-70% των συμπτωμάτων. Οι ασθενείς μετά από αρθροπλαστική γόνατος, συνεχίζουν να καλυτερεύουν για 18 μήνες μετά το χειρουργείου. Οτιδήποτε άλλο υποσχόμενο ανήκει στη σφαίρα του εντυπωσιασμού και της φαντασίας, και βέβαια δεν αναφέρεται στο ανθρώπινο είδος.
Υπάρχει κάτι νέο τεχνολογικά πιο κοντά σε ένα φυσιολογικό γόνατο;
Τελευταία με τα τρισδιάστατα εμφυτεύματα στην αρθροπλαστική γόνατος, στο γόνατο μπορεί να επιτευχθεί μέχρι ένα σημείο πλήρης αντιγραφή της άρθρωσης από ανατομικής και εμβιομηχανικής άποψης, με αποτέλεσμα πολύ καλύτερο από αυτά που προσφέρουν οι συμβατικές τεχνικές, οι τρισδιάστατοι οδηγοί ή τα υποβοηθούμενα ρομποτικά συστήματα, όπου αυτές οι τεχνικές χρησιμοποιούν συμβατικά μοσχεύματα, στα οποία προσαρμόζεις την άρθρωση στο μόσχευμα κατά προσέγγιση τις περισσότερες φορές. Στα τρισδιάστατα μοσχεύματα προσαρμόζεται το ένα και μοναδικό κατασκευασμένο μόσχευμα στα μέτρα του οστού της άρθρωσης.
Ο Ορθοπαιδικός Χειρουργός κ. Ευάγγελος Γάκης είναι πιστοποιημένος για την Ελλάδα, όσον αφορά την τρισδιάστατη αρθροπλαστική γόνατος, Διευθυντής Ορθοπαιδικής Κλινικής Ιατρικού Ψυχικού.
